Theo 
Francken

Dit akkoord maakt, onder strikte voorwaarden, een einde aan een geschil dat de Belgica II sinds maart 2024 aan de kade hield. Het akkoord zal het schip in staat stellen om in het voorjaar van 2026 opnieuw uit te varen voor nieuwe wetenschappelijke missies, terwijl het ook zal dienen als opleidingsplatform voor de Belgische marine. Bovendien voorziet het akkoord in tot 240 vaardagen per jaar, wat de weg vrijmaakt voor langere en verdere wetenschappelijke en trainingsmissies.

Met zijn 400 m² aan laboratoria en geavanceerde apparatuur geldt het Belgische oceanografische onderzoeksschip Belgica II als een referentie binnen de Europese onderzoeksvloot. Het schip heeft reeds talloze missies uitgevoerd voor Belgische en internationale onderzoeksteams en doet ook dienst als hulpschip voor de marine.

Sinds maart 2024 lag het vaartuig echter stil wegens een geschil tussen de Belgische staat en Genavir - het Franse bedrijf dat instaat voor de exploitatie en het onderhoud - over de juridische en sociale status van de bemanning. Nu dit geschil is opgelost, kunnen de wetenschappelijke missies worden hervat.

Vanessa Matz toont zich verheugd over deze uitkomst: “Het opnieuw operationeel maken van de Belgica II is uitstekend nieuws voor het Belgische wetenschappelijk onderzoek en voor de geloofwaardigheid van ons land op maritiem vlak. Ik wil de constructieve houding van alle betrokken partijen benadrukken - onze federale administraties (FOD Wetenschapsbeleid - BELSPO, het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen en Defensie) en Genavir - die hebben bijgedragen tot het ontmijnen van deze situatie. Ik ben ervan overtuigd dat dit schip opnieuw zijn plaats zal innemen als pijler van het oceanografisch onderzoek en zal bijdragen aan de wetenschappelijke en maritieme uitstraling van België, ten dienste van de bescherming van de mariene ecosystemen.”

Wetenschappelijk onderzoek en militaire vorming

De Belgica II zal ook een strategische rol spelen voor Defensie. Als hulpschip zal de Belgica II voortaan eveneens worden ingezet voor de opleiding van toekomstige matrozen en scheepsofficieren van de Belgische Marine.

Deze geïntegreerde aanpak versterkt de synergie tussen wetenschap en defensie en illustreert het vermogen van de staat om zijn krachten te bundelen bij milieu- en geopolitieke uitdagingen. In dat opzicht zal de terugkeer van het schip op zee bijdragen aan het versterken van de Belgische maritieme aanwezigheid en geloofwaardigheid in een veranderende internationale context.

Theo Francken, minister van Defensie: "De heringebruikname van de Belgica II betekent niet alleen een nieuwe start voor het wetenschappelijk onderzoek, maar ook een versterking van onze marinecapaciteiten. Dit schip zal een unieke brug vormen tussen wetenschap en defensie: onze jonge officieren en matrozen krijgen de kans om te trainen in realistische omstandigheden aan boord van een technologisch hoogstaand vaartuig. Zo bouwen we samen aan een sterke, innovatieve en toekomstgerichte marine, in dienst van België en onze partners op zee."

Operationeel in het voorjaar van 2026

Het akkoord voorziet dat de partijen erop mikken dat de Belgica II in het voorjaar van 2026 opnieuw uitvaart, na de onderhoudswerken die gepland staan in een droogdok in de winter van 2025-2026.

Dankzij de steun van Defensie zal het schip tot 240 dagen per jaar kunnen varen - dat zijn 80 dagen meer dan vóór de stillegging -, waardoor België beter in staat zal zijn om langere missies uit te voeren met een ruimer operationeel bereik.

De Belgica II is ontworpen volgens de strengste internationale normen en kan tot 28 wetenschappers aan boord nemen. Ze kan 30 dagen onafgebroken op zee blijven, met een actieradius die ver voorbij de Noordzee reikt, tot aan de Atlantische Oceaan, de Middellandse Zee, de Zwarte Zee en zelfs de Arctische wateren.

De Belgica II, officieel RV (Research Vessel) Belgica, is het derde Belgische onderzoeksschip dat deze naam draagt. Haar voorganger, die sinds 1984 in dienst was, moest worden vervangen na meer dan duizend expedities en ongeveer een miljoen afgelegde kilometers. De naam Belgica, die voor het eerst werd gedragen door het schip van ontdekkingsreiziger Adrien de Gerlache in 1897, belichaamt al meer dan 125 jaar de wetenschappelijke en maritieme ambitie van België.